Cart is empty 
آیا تاکنون به این فکر کردهاید که ولنتاین از کجا آمده، ریشه و یا معنای اصلی آن چیست؟ شاید تنها تعریف شما از ولنتاین، روز عشق باشد! اما علت به وجود آمدن روز ولنتاین به زمان ساسانیان برمیگردد. روز ولنتاین در هر 14 فوریه (25 بهمن) اتفاق میافتد. ولنتاین یک جشنواره سالانه برای تجلیل از عشق، دوستی و محبت است. همه ساله در 14 فوریه، مردم این روز را با ارسال پیامهای عاشقانه و محبتآمیز به خانواده و دوستان خود جشن میگیرند.
زوجها به مناسبت این روز کارت تبریک، گل و هدیه میگیرند و برای بیان عشق خود به یکدیگر، زمان ویژهای را در کنار هم میگذرانند و روز ولنتاین یا روز عشق را جشن میگیرند. البته این روز فقط مخصوص عشاق نیست و هرکس در این روز میتواند برای عزیزان خود هدیه بگیرد و عشق و علاقه خود را به آنها ابراز کند.
در سراسر ایالات متحده و سایر نقاط جهان به مناسبت روز ولنتاین میان افرادی که یکدیگر را دوست دارند، هدایایی از قبیل شکلات، گل، عروسک و یا کارت تبریک رد و بدل میشود که تمام این کارها به نام سِنت ولنتاین انجام میگیرد. روز ولنتاین به نام سِنت ولنتاین، کشیش کاتولیک که در قرن سوم در رم زندگی میکرد نامگذاری شده است.
داستانهای زیادی درباره این کشیش وجود دارد و با گذشت زمان این داستانها به افسانهای که امروز میشناسیم و هر ساله از آن یاد میکنیم تبدیل شده است. اگرچه این روز و رسومات آن یک آیین خارجی است، اما ایرانیها هم هر ساله آن را جشن میگیرند. البته در تقویم ایران نیز یک روز خاص را مانند روز ولنتاین به عنوان روز عشق جشن میگیرند که سپندارمذگان نامیده میشود.
پیشینه تاریخی روز ولنتاین
اما این قدیس مرموز کیست و این سنتها از کجا آمدهاند؟ ولنتاین از زمانهای قدیم و از آیین باستانی روم لوپرکالیا که در اول سال جدید به استقبال بهار میرفتند شروع شد. اما آیین و رسومات برگزاری این جشن به تدریج تغییر پیدا کرد و به شکل امروزی که همه ما با آن آشنا هستیم تبدیل شد.
افسانه سن والنتینوس
کلیسای کاتولیک حداقل سه قدیس مختلف به نام ولنتاین یا ولنتاینوس را میشناسد که همگی به شهادت رسیدهاند. به همین دلیل افسانههای مختلفی درباره ولنتاین وجود دارد. یک افسانه ادعا میکند که او کشیشی بود که در قرن سوم در رم خدمت میکرد. هنگامی که امپراتور کلودیوس دوم به این نتیجه رسید که مردان مجرد، سربازان بهتر و متعهدتری نسبت به مردان متاهل هستند، ازدواج را برای مردان جوان و مجرد ممنوع کرد.
ولنتاین از این فرمان ناعادلانه بسیار ناراحت شد و با کلودیوس مخالفت کرد؛ اما امپراتور از فرمان خود بازنگشت و ولنتاین از آن پس به طور پنهانی مراسم ازدواج زوجهای جوانی که به یکدیگر علاقه داشتتند را برگزار میکرد و آنها را به عقد هم در میآورد. زمانی که کلودیوس متوجه این موضوع شد، او را مدتی به زندان انداخت و سپس دستور اعدام وی را صادر کرد.
جابجایی روز ولنتاین برای پوشاندن مناسبتی کهن تر
برخی معتقدند روز ولنتاین در اواسط فوریه برای گرامیداشت سالگرد درگذشت یا خاکسپاری ولنتاین جشن گرفته میشود که احتمالاً حدود سال 270 میلادی رخ داده است. اما برخی دیگر ادعا میکنند که کلیسای مسیحی ممکن است تصمیم داشته باشد که روز عید ولنتاین را در اواسط فوریه برای تلاش در جهت «مسیحی ساختن» جشن لوپرکالیا (یک جشنواره قدیمی سالانه که از 13 تا 15 فوریه در شهر روم برگزار میشد تا ارواح شیطانی را از خود دور ساخته، شهر را پاکسازی کنند و سلامت و باروری را نیز در شهر افزایش دهند) قرار دهند.
لوپرکالیا که در 15 فوریه جشن گرفته میشد، یک جشنواره باروری بود و به «فاونوس»، خدای رومی کشاورزی و همچنین به بنیانگذاران رومی، رومولوس و رموس اختصاص مییافت.
برای شروع این جشنواره، اعضای لوپرس، به دستور کاهنان رومی در غار مقدس جمع میشدند. آنها اعتقاد داشتند که نوزادان رومولوس و رموس، بنیانگذاران رم در آن غار توسط یک گرگ ماده یا لوپا بزرگ شدند.
کاهنان در این جشن، یک بز را به منظور باروری و یک سگ را برای تطهیر و پاکسازی و همچنین حاصلخیزی قربانی میکردند. پس از آن پوست حیوانات را میکندند و آن را به خون قربانی آغشته کرده و به خیابانها میبردند و زنان را با آن پوستها به آرامی شلاق زده و آنها را در مزارع کشاورزی نیز میگرداندند. زنان رومی نیز بدون ترس از این کار استقبال میکردند؛ زیرا اعتقاد داشتند این پوستها در سال آینده آنها را بارورتر میسازند. براساس افسانههای دیگر نیز تمام زنان جوان شهر در اواخر روز، نام خود را در یک گلدان بزرگ قرار میدادند و مردان مجرد شهر نیز هرکدام یک اسم را انتخاب میکردند و با زنی که نامش را از گلدان درآورده بودند در آن سال جفت میشدند. این مراسمات و مسابقات در نهایت با ازدواج به پایان میرسید.
روز ولنتاین در سرتاسر جهان
علاوه بر ایالات متحده، روز ولنتاین در کانادا، مکزیک، انگلستان، فرانسه و استرالیا نیز جشن گرفته میشود. در بریتانیای کبیر، روز ولنتاین تقریباً در قرن هفدهم با استقبال گسترده مردم روبرو شد. تا اواسط قرن هجدهم، ابراز علاقه از طریق یادداشتهای دستنویس برای دوستان و عشاق، در همه طبقات اجتماعی بسیار رایج و معمول بود؛ اما در سال 1900 به دلیل پیشرفت در فناوری چاپ، کارتهای چاپشده جایگزین کارتهای دستنویس شدند.
کارت تبریکهای آماده راهی آسان و ساده برای بیان احساسات در زمانی بود که افراد نمیتوانستند به طور مستقیم احساسات خود را به معشوقشان ابراز کنند. نرخ ارزانتر هزینههای پستی نیز به افزایش محبوبیت در ارسال پیام تبریک روز ولنتاین کمک بسیاری کرد.
آمریکاییها در اوایل دهه 1700 میلادی، مبادله کارتهای دستساز این روز را آغاز کردند. در دهه 1840 جزیره هاولند نیز در آمریکا شروع به فروش انبوه اولین کادوهای این جشن کرد. جزیره هاولند به عنوان «مادر ولنتاین» شناخته میشود که کارتها و جعبههای زیبایی را با تصاویر رنگارنگ برای این روز میسازد. با توجه به ارزیابیهای انجمن تولید کارت تبریک، هر ساله حدود 145 میلیون کارت برای تبریک روز عشق ارسال میشود و این روز را به دومین مناسبت بزرگ ارسال کارت تبریک در سال تبدیل کرده است. معمولا خانمها به این جشن علاقه بیشتری دارند و تقریبا 85 درصد از خرید کادوها توسط آنها صورت میگیرد.
سپندارمذگان، جشن عشق ورزیدن ایرانیان باستان
سپندارمذگان (Sepandārmazgān) یا اسپندگان (Espandegān) یک روز ایرانی باستانی با ریشههای زرتشت است که مخصوص عشق و عشقورزی است و قدمت آن به دوران امپراتوری هخامنشیان، اولین امپراتوری پارسی میرسد. تاریخ برگزاری این جشنواره همانطور که در دوره ساسانیان مشاهده شده است، در پنجمین روز از ماه اسپندرماد بود. در ایران قدیم هر روز ماه، نام به خصوصی داشت و یک روز از ماه هم نام خود ماه بود و زمانی که نام روز و نام ماه یکسان بود، همیشه «جشن نام» برگزار میشد.
طبق گفته ابوریحان بیرونی، در قرن یازدهم میلادی جشنوارهای برگزار شد که در آن نامهای روز و ماه یکسان بودند. بنا به گفته وی، اسپندارمَذ خداوندگار موکل بر زمین و خداوندگار محافظ و نگهدار زنان شوهر دوست و پاکدامن بوده و به همین مناسبت این روز را «جشن زنان» نامگذاری کردند و مردم برای گرامیداشت زنان، به آنها هدیه میدادند.
توضیحات این جشنواره در منابع تاریخنگاری قرون وسطایی مانند گاردزی، بیرونی و ابوالحسن المسعودی آورده شده است. علاوه بر این، ابوریحان بیرونی همچنین خاطرنشان میکند که در این روز، افراد معمولا کشمش و دانه انار میخوردند و به گفته گردیزی (Gardizi) جغرافیدان و تاریخنگار ایران باستان، این جشن مخصوص بانوان بوده و آنها این روز را مرد گیران یا تصاحب مردان مینامیدند. احیای مجدد این جشنواره به سلسله پهلوی بازمیگردد که با حمایت ابراهیم پورداوود، ایرانشناس باستان از آن به عنوان «روز پرستاران» یاد میشود.
تاریخ برگزاری جشنواره مدرن در تاریخ بیستونهم بهمن در تقویم ایران (18 فوریه) است؛ زیرا تقویم ایران در قرن یازدهم توسط عمرخیام، مجددا سازماندهی و تنظیم شد. اگرچه این جشن در تقویم رسمی ما وجود دارد و از آن به عنوان روز عشق پارسی یاد میشود، اما مردم معمولا 25 بهمن یعنی ولنتاین را به عنوان روز عشق در نظر میگیرند.
این هم از ولنتاین و تاریخچه آن در افسانههای گوناگون. همانطور که خواندید، درباره ولنتاین افسانهها و قصههای فراوانی وجود دارد؛ اما موضوع واحد در همه این داستانها «عشق» و «محبت» است و به همین خاطر این روز را روز ولنتاین یا همان روز عشق مینامند. افراد در ولنتاین برای معشوق خود و یا هرکسی که دوستش دارند، هدیه میگیرند و محبت و علاقه خود را به آنها ابراز میکنند. البته در قدیم مراسم روز ولنتاین بدین شکل برگزار نمیشد و آیین و مراسمات خاص خود را داشت. با این حال، ولنتاین بهانه خوبی است که به عزیزان خود ابزار علاقه کنید و آنها را با هدایایی هرچند کوچک خوشحال کنید.
البته برای ابراز علاقه به معشوق و عزیزانتان، نباید منتظر یک روز به خصوص باشید. تا زنده هستید از هر فرصتی برای نشان دادن مهر و محبت خود به اطرافیانتان استفاده کنید. شما کدام روز را به عنوان روز عشق در نظر میگیرید؟ آیا در روز ولنتاین به عزیزان خود ابراز علاقه میکنید یا در روز سپندارمذگان؟ لطفا تجارب خود را درباره روز عشق در قسمت ارسال دیدگاه با ما در میان بگذارید.
راهنمای تهیه کادوی ولنتاین را از اینجا بخوانید.
